“Zorgverleners kunnen de verbindende schakel zijn tussen kankerpatiënten en de terug-naar-werkcoördinatoren”

Ongeveer de helft, zo’n 25.000 mensen, van alle kankergevallen betreft mensen uit de werkende bevolking. Een grote groep die vaak op termijn langdurig afwezig zijn (gemiddeld anderhalf tot twee jaar), weet I-KNOW-HOW-onderzoeker Elise Pattyn van Arteveldehogeschool.

Langdurige afwezigheid komt steeds meer aan bod in politieke debatten en beslissingen, zoals de begroting van Premier De Croo. Om het aantal langdurig zieken te reduceren, lanceerde Federaal Minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke bijvoorbeeld eerder dit jaar terug-naar-werkcoördinatoren. “Maar dat is niet voldoende,” oppert Pattyn.

Als belangrijke bron van zingeving, structuur en sociale contacten is werk een essentieel levensdomein. Eén die volgens Pattyn ook een plaats dient te krijgen binnen het ziekteproces. Als projectleider van I-KNOW-HOW (Arteveldehogeschool, GTB, Sterpunt Inclusief Ondernemen), een project dat patiënten ondersteunt bij werk(hervatting) tijdens of na chronische ziekte, interviewden ze met het team van onderzoekers verschillende (ex-)kankerpatiënten over hun terugkeer naar het werk.

Pattyn: “In onze interviews merken we dat er nog kansen gemist worden om mensen aan het werk te houden of om een vlotte en graduele terugkeer naar het werk te faciliteren. De terug-naar-werkcoördinatoren die Minister Vandenbroucke voorstelt zijn daarin een belangrijke schakel. Maar we stellen ons vragen bij het bereik van deze terug-naar-werkcoördinatoren.”

Uit het onderzoek blijkt immers dat de grote meerderheid van de werknemers met kanker momenteel te weinig de weg vinden naar ondersteuning als het over werken met/tijdens kanker gaat. De stap naar de terug-naar-werkcoördinator vergt enkele tussenstappen, wat niet voor iedereen evident is.

De missing link? Het topic werk bespreekbaar maken van bij de diagnose. Zorgprofessionals kunnen daarin de verbindende schakel zijn die het pad effenen om de weg naar een jobcoach te vinden.

“Zorgverleners maken al deel uit van het dichte netwerk rond de persoon met kanker van bij de start van het traject. Personen met een chronische ziekte hechten veel belang aan hun opinie en de inschatting of het medisch haalbaar is om de behandeling met werk te combineren,” stelt Pattyn.

“Maar zorgprofessionals besteden vaak weinig tot geen aandacht aan het thema ‘werk’. Men kent beweegcoaches, maar een jobcoach die de schakel vormt tussen de zorgprofessional, werkgever en werknemer, is vaak niet gekend. Werk en zorg moeten dichter bij elkaar gebracht worden,” concludeert Pattyn.

Met deze oproep trekken de onderzoekers de kaart van de haalbaarheid en het maatwerk voor elke individu met een langdurige (chronische) aandoening.

“We zeggen dus zeker niet dat iedereen aan de slag moet blijven tijdens hun ziekteproces. We willen enkel de focus verleggen naar wat mensen wel nog kunnen in plaats van te kijken naar beperkingen vanuit ziekte. Iemand met kanker wil bijvoorbeeld misschien wel sneller terug herstarten of kan deeltijds aan de slag blijven tijdens een kankerbehandeling,” legt Pattyn uit.

Overleg en afstemming tussen de persoon met kanker, de adviserend arts van de mutualiteit en de arbeidsarts maakt hierin het verschil. Maar door ook al over werk te praten met je behandelend arts of onco-verpleegkundige van bij de start van het behandeltraject, zet je al een belangrijke stap,” moedigt ze aan. Het onderwerp ‘werk’ mag geen taboe zijn, wat het nu nog vaak is bij het begin van het traject.

Meer weten over I-KNOW-HOW? Ontdek hier het onderzoeksproject.