Ouderen met dementie voelen zich beter als het geluid goed zit

Dementie associëren we vooral met cognitieve problemen zoals vergeten. We onderschatten de gedragsmatige en psychologische symptomen. Agressie, angst, wanen, doolgedrag enz. Voor mantelzorgers en zorgverleners zijn het nochtans deze symptomen die het meest aandacht en energie vragen.

Medicatie kan helpen om gedragsproblemen aan te pakken, maar brengt bijwerkingen met zich mee. Meer en meer bekijken onderzoekers de visuele omgeving van de persoon met dementie zoals de architectuur, het gebruik van kleuren en verlichting in woonzorgcentra. Kan ook een verbeterde geluidsomgeving helpen?

AcustiCare adviseert woonzorgcentra om hun akoestiek te verbeteren op drie manieren.

• Verminder de decibels. AcustiCare organiseerde workshops om de aandacht voor geluidscomfort aan te wakkeren bij zorgpersoneel en bewoners. De volumeknop van een tv-toestel valt bijvoorbeeld eenvoudig te regelen.
• Voorkom nagalm door geen harde materialen zoals glazen wanden en betonnen muren te gebruiken. Is een grondige renovatie te drastisch, voeg dan zachte materialen toe die het geluid absorberen zoals tapijten, gordijnen of beddengoed.
• Spoor akoestische lekken op, zoals slecht afgedichte deuromlijstingen. AcustiCare verminderde de voortzetting van geluidstrillingen tussen ruimtes bovendien met akoestische plafondpanelen in een grote leefzaal en akoestische muurpanelen in de gang.

Deze ingrepen verbeterden de objectieve metingen van de akoestiek aanzienlijk én lokten positieve reacties uit bij de bewoners.

In een tweede deel van het onderzoek creëerde AcustiCare soundscapes op maat. Geluidsomgevingen die de bewoners van woonzorgcentra aangenaam vinden. De akoestische versie van een mooi en herkenbaar landschap, zeg maar.

Personen met dementie zijn kwetsbaar voor verstoringen in hun omgeving zoals geluidslast. Zelfs al is het op de achtergrond. Hun gemoedsstemming en gedrag hebben er baat bij als de geluidsomgeving aangepast wordt. Kalmerend, als natuurgeluiden, of oriënterend ,zoals het luiden van de klok, afhankelijk van het moment van de dag en het doel van het geluid.

De soundscapes hielpen sommige bewoners: “Normaal laten we haar altijd op haar kamer, omdat ze roept in de leefzaal, maar deze week is ze zo rustig dat we haar al drie keer naar de leefzaal brachten”. Anderen merkten de geluiden niet op of waren verward: “Zet dat eens uit”. De vernieuwende aanpak van soundscapes in zorginstellingen kan dus werken, maar vraagt een goede afstemming op de noden van de bewoners en personeel.

AcustiCare maakt je bewust om bij je volgende bezoek aan een woonzorgcentrum niet alleen op objectieve geluidsmaten te letten, maar ook op subjectieve ervaringen. Een optimale akoestiek kan het gedrag en psychologisch welbevinden van bewoners met dementie wel degelijk verbeteren.